Waarom meten van werkvermogen werkt!

Een praktijkvoorbeeld. Technische ontwikkelingen, robotisering, vergrijzing en het vooruitzicht van een krapper wordende arbeidsmarkt maken dat er uitdagingen binnen de sector Metalektro bestaan als het gaat om duurzame inzetbaarheid. Het gaat er daarbij om dat werknemers met de juiste competenties, gezond, gemotiveerd en wendbaar aan het werk zijn én blijven. Werknemers moeten zich kunnen ontplooien en blijven ontwikkelen.

In de sector liepen aanvankelijk meerdere verschillende projecten om duurzame inzetbaarheid in de sector te vergroten. TNO evalueerde die projecten op hun effectiviteit. Over de Persoonlijke Inzetbaarheidsscan was TNO zo positief, dat het A+O fonds Metalektro besloot om deze scan in elk geval tot medio 2021 aan te bieden aan de aangesloten bedrijven. Deze methode is sinds 2015 ingezet bij ruim 30 bedrijven met (samen) meer dan 2000 werknemers door een samenwerkingsverband van Zorg van de Zaak en SKB.

Werkvermogen meten: waarom belangrijk?
De persoonlijke inzetbaarheidsscan is een beknopte vragenlijst die inzicht geeft in de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers in het bedrijf. De scan is gebaseerd op de Workability Index (WAI) die het huidige en toekomstige werkvermogen meet van (groepen van) medewerkers.

Werkvermogen is de mate waarin een medewerker lichamelijk en geestelijk in staat is zijn huidige werk te doen. Het werkvermogen, gemeten met de WAI,levert een persoonlijke score op: hoe hoger de score, hoe beter het werkvermogen.

De WAI is aangevuld met SKB vragen over leefstijl, vragen over psychosociale arbeidsbelasting en de gevolgen voor het energieniveau en het uitval risico van medewerkers. De kracht van de persoonlijke inzetbaarheidsscan is dat het iemands inzetbaarheid goed voorspelt.

Werknemers met de score ‘slecht’ lopen tien keer zo veel risico om binnen vier jaar uit te vallen dan werknemers met de score ‘goed’ of ‘uitstekend’. Het is dus een goed instrument om medewerkers met een slechte score eruit te pikken en via professionele begeleiding hun inzetbaarheid te vergroten. Met de aanvullende SKB vragen worden bovendien concrete oplossingsrichtingen gegeven om het risico op uitval en verzuim te verminderen en juist de energie en de leefstijl van de medewerkers te bevorderen.

Adviezen voor werknemers en werkgevers
Medewerkers krijgen direct na het invullen van de vragenlijst een persoonlijk rapport met adviezen om hun eigen inzetbaarheid te vergroten. Werkgevers ontvangen groepsrapportages die aanzetten tot actie. Resultaten beklijven pas als zowel bedrijven als individuele medewerkers stappen zetten. Want uiteindelijk gaat om het ondernemen van actie, op individueel én organisatieniveau.

De werkgevers worden in dit traject begeleid door ervaren adviseurs van Zorg van de Zaak. En coaches kunnen ingeschakeld worden om medewerkers persoonlijk te begeleiden om aan hun inzetbaarheid te werken. Op deze manier worden werknemers en werkgevers optimaal gefaciliteerd om aan de slag te gaan met duurzame inzetbaarheid.

Duurzame inzetbaarheid abstract begrip?
“Duurzame inzetbaarheid is voor veel metalektrobedrijven een abstract begrip”, weet Lia Scholten van Zorg van de Zaak. “Vaak denkt een bedrijf vooral aan het aanschaffen van een tilhulp, het organiseren van een tilcursus of het neerzetten van een fruitmand in de kantine. Men weet vaak niet wat men nog meer kan doen om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden.”

In de begeleidingstrajecten kijkt Zorg van de Zaak naar veel andere factoren die meer invloed hebben op de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers, vertelt Lia Scholten. “Het brede palet van gezondheid, werkomstandigheden, inzetbaarheid en verzuimrisico komt aan bod. De persoonlijke inzetbaarheidsscan is daarvoor een heel handig hulpmiddel. De scan maakt in een oogopslag zichtbaar waar de belangrijkste verbeterpunten binnen een bedrijf zitten. Ook kan het persoonlijk feedbackrapport voor een medewerker een stimulans zijn om daadwerkelijk in actie te komen, door bijvoorbeeld meer te gaan bewegen”.

Zo wordt het begrip duurzame inzetbaarheid heel concreet vertaald naar wat er nodig is om zo gezond mogelijk en met plezier je werk te kunnen blijven doen.

TNO-evaluatie
In de evaluatie van deze aanpak door TNO geeft zij aan dat er positieve resultaten zijn geboekt:

• Het begrip duurzame inzetbaarheid krijgt concreet handen en voeten.
• Maar liefst 72% van de bedrijven heeft actie ondernomen na afloop van het traject.
• 31% van de medewerkers heeft 6 weken na afloop al actie ondernomen (dat is hoog voor dit soort interventies aldus het rapport).
• Het zelfsturend gedrag van medewerkers is toegenomen.
• Medewerkers gaan meer in gesprek met leidinggevenden en collega’s.
• Leidinggevenden en HR-managers hebben na afloop meer praktische instrumenten om te werken aan het werkvermogen van hun werknemers (56% versus 28%).

Integrale aanpak werkt
Bovenstaand voorbeeld uit de dagelijkse praktijk van duurzame inzetbaarheid laat zien waarom deze aanpak werkt. Met het meten van het werkvermogen wordt inzichtelijk in welke mate de medewerkers lichamelijk en geestelijk in staat zijn hun huidige werk te doen. Met de aanvullende SKB vragen wordt stuurinformatie verkregen waardoor duidelijk wordt waar acties nodig zijn.

Maar alle begin is moeilijk. Omgaan met deze informatie betekent óók dat zowel werknemers als werkgevers een nieuwe rol krijgen met bijbehorende taken. Met de hulp van het persoonlijk adviesrapport en deskundige begeleiding, kunnen medewerkers zelf stappen zetten. En met professionele adviseurs kunnen bedrijven concreet aan de slag om duurzame inzetbaarheid structureel in de organisatie in te bedden. En dat werkt!

Over de auteur: Jorien Dousma is werkzaam bij SKB, een onderzoeks- en adviesbureau dat organisaties helpt wendbaar, innovatief en vitaal te zijn. Dit door middel van innovatief medewerkersonderzoek, actiegerichte verbetertools en organisatieadvies.

E-mail: projecten@skb.nl, tel: 020 462 7890, www.skb.nl